(1824 -1889) - polski matematyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Politechniki Lwowskiej, wynalazca konograficznych przyrządów geometrycznych, uważany za prekursora słynnej lwowskiej szkoły matematycznej. Pochodził z rodziny chłopskiej. Ukończył naszą szkołę i dwuletni kurs filozoficzny we Lwowie. W latach 1845-1849 studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim i matematykę na Uniwersytecie Wiedeńskim. W 1848 udał się do Wiednia, gdzie utrzymując się z udzielania lekcji uczęszczał na wykłady na uniwersytecie i politechnice. W 1849 został mianowany docentem Politechniki Wiedeńskiej. Jego rozprawa habilitacyjna pod tytułem Beitrag zum Integralcalcul ukazała się w Sprawozdaniach z posiedzeń Akademii Umiejętności we Wiedniu. W 1851 otrzymał katedrę profesora matematyki w Akademii Technicznej we Lwowie jako pierwszy Polak na stanowisku profesora tej uczelni (przekształconej w Politechnikę w 1877). W 1871 został kierownikiem katedry matematyki na Uniwersytecie Lwowskim. Pracował równolegle na obu stanowiskach do roku 1884, w którym ustąpił ze stanowiska na Politechnice, pozostając aż do śmierci na Uniwersytecie. Był dziekanem Wydziału Filozoficznego ULw w roku akademickim 1878/79 i rektorem ULw w roku 1885/86. W 1878 został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Lwowskiego. Należał do Akademii Umiejętności w Krakowie (od 1872) i Towarzystwa Nauk ścisłych w Paryżu. Był również członkiem pierwszego zarządu (wydziału) lwowskiego Towarzystwa dla Pielęgnowania i Rozpowszechniania Wiadomości Technicznych, Przemysłowych i Przyrodniczych (utworzone w 1862, formalnie działające od 1866, kiedy zatwierdzono statut i wybrano władze). W latach 1879-81 był prezesem Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika Publikował w języku polskim i niemieckim, jego rozprawy ukazywały się w publikacjach stowarzyszeń naukowych. Dotyczyły teorii równań różniczkowych, teorii funkcji analitycznych i rzeczywistych, algebry liniowej i zastosowań matematyki. Za jego najważniejsze dzieło uważa się Wykład matematyki na podstawie ilości o dowolnych kierunkach (2 tomy, 1861, 1864). Swoją rozprawę pt. Badania w dziedzinie nauki o równaniach oparte na poglądach analityczno - geometrycznych w przestrzeni (1879) zadedykował Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu. Opisał w niej wynalezione przez siebie przyrządy konograficzne, które miały ułatwiać kreślenie krzywych stożkowych oraz urządzenie o nazwie integrator do graficznego rozwiązywania zadań z rachunku całkowego. Wynalezione przez niego przyrządy nagrodzono medalami na wystawach (Wiedeń 1873, Lwów 1877, Paryż 1878 Londyn 1878). Był ojcem znanego malarza Franciszka Żmurko. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
- 4459 odsłon
